Wzór uchwały o odmowie zatwierdzenia przeniesienia prawa do działki – z powodu wskazania przez zarząd ROD innej osoby - 26.02.2021. Wzrór uchwały o odmowie zatwierdzenia przeniesienia prawa do działki – z powodu wskazania przez zarząd ROD innej osoby. czytaj więcej Wysokość podatku od nieruchomości w 2023 r. - ile zapłacisz? W tym roku za metr budynku mieszkalnego opłata wynosi maksymalnie 1 zł (11 gr więcej, niż w ubiegłym roku). Za obiekty związane z działalnością gospodarczą zapłacisz od 3 zł wzwyż, jednak mniej niż 28,78 zł. Z kolei za grunty pod działalność gospodarczą opłata Protokół zdawczo-odbiorczy sporządza się w dwóch egzemplarzach – dla sprzedającego i kupującego. Następnie na każdym egzemplarzu: Oznacza się datę i miejsce sporządzenia oraz obecne przy jego podpisywaniu osoby, Zawiera dokładny opis nieruchomości wraz z powołaniem się na akt notarialny sprzedaży, na którego podstawie Kupujący staje się właścicielem działki z chwilą podpisania aktu notarialnego przez strony umowy i notariusza. W drugim kroku notariusz pobiera wyliczone opłaty i składa wniosek do sądu wieczystoksięgowego. Dokumenty potrzebne przy sprzedaży działki u notariusza przedłożenie dokumentu, który można potwierdzić nabycie własności nieruchomości (np. akt poświadczenia dziedziczenia lub umowa sprzedaży), podanie numeru księgi wieczystej, przedłożenie wypisu z rejestru gruntów oraz wyrysu z mapy ewidencyjnej (w przypadku, w którym nie wszystkie działki wpisane do księgi wieczystej planuje Ile kosztuje poświadczenie notarialne. Do kosztów poświadczenia notarialnego wliczają się: taksa notarialna, koszt wypisów aktu notarialnego – 6 zł za każdą rozpoczętą stronę. podatki, których płatnikiem jest notariusz – VAT. Wysokość taksy notarialnej jest ustalana przez Ministra Sprawiedliwości. Notariusz określi taksę Umowa przedwstępna sprzedaży działki z zadatkiem. Wpłata zadatku jest standardowym zabezpieczeniem umowy przedwstępnej. Jego wartość ustalają obie strony umowy. Zwyczajowo jest to około 10-20 proc. wartości transakcji. W przeciwieństwie do zaliczki (umowa przedwstępna sprzedaży działki z zaliczką) zadatek jest bezzwrotny. Sprzedaż działki budowlanej wymaga oświadczenia stron wobec notariusza oraz przedłożenia stosownych dokumentów, które zostaną spisane przez notariusza i wraz z innymi stwierdzeniami wynikającymi z prawa o notariacie oraz przepisów szczególnych, stanowią treść aktu notarialnego. Udając się do notariusza w celu zawarcia umowy darowizny nieruchomości każda ze stron umowy (darczyńcy jak i obdarowani) zobowiązana jest zabrać ze sobą dowody potwierdzające tożsamość. Ponadto należy dysponować dokumentem potwierdzającym posiadanie prawa własności nieruchomości, aktualny wypis z księgi wieczystej, wypis z iQLTrO. dane stron umowy, numer księgi wieczystej, podstawa nabycia (wypis aktu notarialnego - umowy sprzedaży, darowizny, zniesienia współwłasności etc., prawomocne postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, akt poświadczenia dziedziczenia, inne), zaświadczenie wydane przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w trybie art. 19 ust. 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli obecny właściciel nabył działkę na podstawie tytułów tam wskazanych, w szczególności dziedziczenia (niezależnie od terminu) albo na podstawie darowizny lub nieodpłatnego zniesienia współwłasności dokonanych po wypis z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wskazujący przeznaczenie działki w planie, zaświadczenie o jego braku lub też ostateczną decyzję o warunkach zabudowy (jeżeli była wydana, a nie ma planu lub decyzja jest zgodna z planem), wypis z rejestru gruntów dla działki, przy czym jeżeli działka będzie odłączana z dotychczasowej księgi niezbędny będzie wypis z rejestru gruntów wraz z wyrysem z mapy ewidencyjnej, jeżeli działka powstała w wyniku podziału i podział ten nie został jeszcze ujawniony w księdze wieczystej niezbędne będzie przedłożenie wyciągu z wykazu zmian gruntowych, wypisu z rejestru gruntów wraz z wyrysem z mapy ewidencyjnej dla działek powstałych w Zakup/sprzedaż działki – wszystko co musisz wiedziećZakup działki krok po krokuNa co zwrócić uwagę przy szukaniu i zakupie działki (budowlanej lub rolnej)?Dokumenty do sprzedaży działkiA ile będzie kosztować notariusz w zakupie działki?Zakup ziemi rolnejZakup działki budowlanejKredyt na działkęUmowa przedwstępna kupna/sprzedaży działkiInne artykuły o nieruchomościach, które mogą Cię zainteresować Zakup/sprzedaż działki – wszystko co musisz wiedzieć Zakup lub sprzedaż nieruchomości to zawsze przeżycie, szczególnie w Polsce. Dokumenty, formalności, podatki i pułapki. To wszystko może nas czekać. A obrót nieruchomościami ziemnymi, czyli po prostu działkami to często jeszcze większe wyzwanie niż w wypadku domów, czy mieszkań. Zobaczcie kompletny poradnik sprzedaży i zakupu działek. Zakup działki krok po kroku Jedna możliwość nabycia ziemi rolnej czy budowlanej to zawarcie umowy kupna-sprzedaży w formie aktu notarialnego. Zasadniczo działkę można kupić w 3 prostych krokach: Znajdujemy działkę. Ustalmy transakcję, negocjujemy cenę, sprawdzamy dokumenty (niżej opiszemy jakie dokumenty są potrzebne). Idziemy podpisać umowę notarialną. W rzeczywistości ten proces jest dużo bardziej skomplikowany, przejdźmy przez to od początku. Na co zwrócić uwagę przy szukaniu i zakupie działki (budowlanej lub rolnej)? Sprawdzamy kto jest właścicielem. Najlepiej jeśli jest 1 właściciel działki. Jeśli właścicieli jest kilku, wszyscy oni muszą być zgodni, co do sprzedaży, w związku z tym mogą pojawić się problemy. Sprawdzamy to w księdze wieczystej. Sprawdzamy mapę z ewidencji gruntów, czyli po prostu jak ta działka wygląda w dokumentach. Żeby się nie okazało, że jednak część pięknego lasu należy do sąsiada. Sprawdzamy Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego (jeśli jest). Konieczność! Może się okazać, że działka jest przeznaczona na coś czego się nie spodziewamy, albo dookoła naszego przyszłego wymarzonego domu powstanie autostrada. Plan można sprawdzić przez Internet w zależności od gminy. Sprawdzamy Decyzję o Warunkach Zabudowy. Jeśli jest super! Jeśli nie koniecznie zdobądź taką decyzję, inaczej możesz nie wybudować na niej… nic. No chyba, że kupujesz działkę rolną. Sprawdź przyłącza, instalacje, kanalizację, czyli występujesz do Gminy o warunki techniczne. Inaczej może się okazać, że do najbliższej kanalizacji jest 100 metrów, szamba nie można zrobić i żeby się podłączyć wydasz grube tysiące. Zbadaj grunt. Warto zgłosić się do geologa/geotechnika o analizę geotechniczną. Dzięki temu dowiesz się jakie fundamenty trzeba zrobić, czego można się spodziewać, czy teren jest suchy, czy wilgotny itp. Dobra, mamy wybraną działkę, wszystko się zgadza to teraz dokumenty. Czy działkę sprzedajemy, czy kupujemy musimy dokumenty albo przygotować, albo sprawdzić. Jakie dokumenty potrzebujemy? wypis z księgi wieczystej wypis z ewidencji gruntów i budynków wypis z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w niektórych wypadkach potrzebne będzie również zaświadczenie o braku stref rewitalizacji (zazwyczaj w obszarach miejskich) lub braku uproszczonego planu urządzenia lasu (jeśli nabywamy las) Tych dokumentów jest niedużo, ale poniżej napiszemy jeszcze konkretnie, co trzeba zweryfikować w wypadku działki rolnej i budowlanej, czyli must have, którego notariusz nie wymaga. A ile będzie kosztować notariusz w zakupie działki? Podatki (PPC) to 2%. Notariusz weźmie od nas tzw. taksę notarialną, w wypadku działki pow. 60 000 złotych będzie to 505 złotych + 0,5% od nadwyżki powyżej 30 tysięcy złotych. Poniżej 60 000 zł zmieścimy się spokojnie poniżej 1000 zł w kosztach notarialnych (+2% podatku PPC). Zakup ziemi rolnej Od 2019 roku ziemię rolną do 1 hektara może kupić każdy, nie tylko rolnik. Tylko pamiętajmy, że poza miastem przed sprzedażą takiej działki trzeba będzie poczekać 5 lat. Natomiast, jeśli chcesz kupić działkę, która ma więcej niż 1 hektar musisz prowadzić działalność rolniczą, czyli po prostu musisz być rolnikiem, przez przynajmniej 5 lat od momentu zakupu. Aby móc sprzedać więcej niż 1 hektar ziemi musimy uzyskać zgodę Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Oczywiście rolę możesz również odziedziczyć lub otrzymać po podziale majątku, wtedy nie musisz być rolnikiem. Jeśli zależy Ci na działce rolnej, chcesz na niej coś sadzić konieczne jest przeprowadzenie analizy gruntu. W tym celu musisz skontaktować się z geodetą. Zakup działki budowlanej W wypadku zakupu działki, na której chcemy się wybudować musimy uważać na bardzo dużo mogących pojawić się problemów. Wyżej już o nich pisaliśmy, lecz tu je podsumujemy: Księga wieczysta – najlepiej 1 właściciel, sprawdzić służebności, hipoteki itp. Wymiary działki – aby móc wybudować dom, działka nie musi mieć, żadnych konkretnych wymiarów. Muszą za to zostać spełnione pewne warunki, czyli 4 m od ściany z oknami do granicy sąsiedniej działki budowlanej lub 3 m od ściany bez okien do granicy sąsiedniej działki budowlanej. Wiadomo, że bardziej wygodne są kwadratowe i prostokątne działki, niż o dziwnych np. trójkątnych kształtach. Zwróćmy na to uwagę. Plan Zagospodarowania Przestrzennego – czy taki plan jest i czy przewiduje możliwość budowy domu na działce. Jeśli go nie ma, musimy uzyskać warunki zabudowy – może to potrwać nawet 6 miesięcy! (Polskie urzędy…) Mapa, na której zaznaczone są dostępne media: kanalizacja, prąd, wodociąg, gaz, w zależności, co potrzebujemy. Pamiętajmy, że jeśli działka nie jest uzbrojona koszt wykonania przyłącz będzie niemały (w zależności od odległości) Droga dojazdowa – pamiętajmy, że pod miejsce budowy domu będą musiały podjechać chociażby samochody transportujące materiały. Dostęp do drogi musimy zweryfikować, jest to konieczne Ustalenie granic działki (wizualnie oraz prawnie) – możemy to zrobić za pomocą dostępnych map i geodety (jeśli granice działki nie zostały w ogóle ustalone geodeta jest konieczny). Kredyt na działkę Na naszą działkę najlepiej pieniądze odłożyć. Jeśli nie mamy takiej możliwości najbardziej opłacalnym rozwiązaniem będzie kredyt hipoteczny, ponieważ jego oprocentowanie nie będzie tak wysokie jak kredytu gotówkowego. Chociaż oczywiście jeśli musimy możemy wziąć również kredyt gotówkowy. Wniosek kredytowy składa się po wybraniu i sprawdzeniu działki. Aby taki wniosek złożyć należy dostarczyć wszystkie dokumenty, które potrzebujemy do notariusza, a w niektórych wypadkach nawet więcej, jak np. decyzję o warunkach zabudowy. To czy kredyt na działkę dostaniemy jest zależne od naszych dochodów. Umowa przedwstępna kupna/sprzedaży działki Umowę przedwstępną zdecydowanie warto podpisać. Formalności związane z zakupem/sprzedażą działki często trwają bardzo długo, dlatego działkę lepiej zarezerwować. W innym wypadku może być tak, że sprzedający sprzeda komuś kto przyjdzie i powie, ze da więcej. Taką umowę najlepiej sporządzić u notariusza. Jeśli nie chcemy tego robić, możemy zawrzeć umowę cywilno-prawną. Możemy ją spisać nawet sami. Pamiętajmy, że konieczne jest ustalenie warunków, kwoty zadatku, terminów przekazania i sporządzenia umowy notarialnej, miejscowości zawarcia umowy i podpisy. Jeśli, któraś ze stron będzie chciała się wycofać z umowy, będzie musiała oddać zadatek. Inne artykuły o nieruchomościach, które mogą Cię zainteresować Sprzedajesz dom i nie wiesz jakie dokumenty będą potrzebne do przeprowadzenia transakcji? Dobrze, że tu jesteś. Z tego artykułu dowiesz się jakie dokumenty będą potrzebne do sprzedaży domu. Niezbędne informacje skompresowane w jednym artykule. Czego chcieć więcej? Lektura nie zajmie dłużej niż 5 minut. Bez zbędnego przedłużania - zaczynamy. Sprawdź jakie są dokumenty potrzebne do sprzedaży każdej nieruchomości, a już w szczególności domu z działką może przysporzyć zawrotów głowy. Ilość formalności do załatwienia jest duża. Jeżeli nie chcesz zwariować lub stresować się, czy uda się skompletować wszystkie niezbędne dokumenty, warto rozpocząć przygotowania wcześniej, by na spokojnie rozplanować wszystkie wizyty w urzędach jakie będzie należało doszło do sprzedaży domu, musi zostać zawarta umowa sprzedaży, która ma postać aktu notarialnego. Jakie dokumenty będą potrzebne do sprzedaży domu? O tym pierwsze - dokument stanowiący podstawę nabycia nieruchomościJednym z pierwszych dokumentów potrzebnych do sprzedaży domu jest potwierdzenie nabycia nieruchomości przez zbywcęZacznijmy od tego, że aby sprzedać dom, należy przedłożyć potwierdzenie prawa do dysponowania nim. Musisz więc przedstawić dokument, który potwierdza nabycie przez Ciebie nieruchomości. W zależności od tego, w jaki sposób nabyłaś/nabyłeś nieruchomość, możesz dysponować różnymi dokumentami. Mogą to być:akt notarialny sprzedaży – jeżeli dom został nabyty przez Ciebie drogą kupna;umowa darowizny (także w formie aktu notarialnego) – jeżeli odziedziczyłaś/eś dom. W takim przypadku należy także dostarczyć potwierdzenie opłaty należnego podatku od spadku i darowizny. Jeżeli podatek nie był należy, uzyskane zaświadczenie będzie zawierać taką informację. Dokument ten uzyskasz w Urzędzie Skarbowym. Co ważne, należy go przedłożyć bez względu na stopień pokrewieństwa z darczyńcą oraz bez względu na to czy podatek obowiązywał czy spadkowe;akt poświadczenia potrzebne do sprzedaży domu wydawane przez starostwo lub urząd miasta:Kolejnym krokiem w kompletowaniu dokumentów do sprzedaży domu, będzie udanie się do starostwa powiatowego lub urzędu miasta i zdobycie kolejnej partii dokumentów. Wśród nich można wymienićwypis z rejestru gruntów oraz wyrys z mapy ewidencyjnej w przypadku, gdy działka ma zostać odłączona do nowej księgi wieczystej;zaświadczenie o braku zaległości w opłaceniu podatku od nieruchomości bądź opłaty należnej z tytułu użytkowania wieczystego;zaświadczenie dotyczące objęcia nieruchomości uproszczonym planem urządzenia inne nasze artykuły w tematyce budowlanej:Zabytkowy dom na sprzedaż - wady i zaletyBudowa domu na działce rolnejBudowa domu do 70m2 bez pozwolenia – jak zrealizować inwestycję?Dokumenty potrzebne do sprzedaży domu - po co do urzędu gminy lub miasta?Z kolei do urzędu gminy lub miasta należy się wybrać po dokumenty potrzebne do sprzedaży domu, takie jak:zaświadczenie o przeznaczeniu nieruchomości w planie zagospodarowania przestrzennego. Dokument ten pozyskuje się z urzędu gminy lub miasta z odpowiedniej jednostki zajmującej się planowaniem przestrzennym czy architekturą. Możliwe jest, że na terenie sprzedawanej działki nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Wówczas, urząd wydaje zaświadczenie o jego braku. A sprzedający powinien zadbać o uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania czy sprzedawany dom znajduje się w strefie rewitalizacji lub w Specjalnej Strefie Rewitalizacji;aktualne zaświadczenie potwierdzające brak osób zameldowanych w budynku. Dokument ten wydaje urząd gminy lub miasta odpowiedni dla lokalizacji sprzedawanego domu. Zatem, przed sprzedażą domu, pamiętaj aby z nieruchomości zostały wymeldowane wszystkie osoby. Wymeldowania można dokonać w urzędzie gminy lub miasta, bądź przez Internet, z użyciem Profilu Zaufanego, więcej przeczytasz Notariuszowi należy dostarczyć zaświadczenie, że pod danym adresem brak jest osób zameldowanych. Nie jest to to samo zaświadczenie co zaświadczenie o wymeldowaniu. Na otrzymanie zaświadczenia o braku osób zameldowanych czasami oczekuje się nawet do 7 dni. Warto więc zawnioskować o nie odpowiednio potrzebne do sprzedaży domu, który jest w trakcie budowy W przypadku sprzedaży domu w trakcie budowy, konieczne jest przedstawienie pozwolenia na zbywany budynek pozostaje w trakcie budowy, sprzedający powinien przedstawić również ostateczne pozwolenie na budowę, dziennik budowy oraz projekt dokumenty niezbędne do sprzedaży domuKolejnym dokumentem potrzebnym do sprzedaży działki zabudowanej jest świadectwo charakterystyki energetycznej, inaczej nazywany jako certyfikat energetyczny. Dokument ten określa zapotrzebowanie danego budynku mieszkalnego na energię nieodnawialną w skali przypadku gdy podstawą nabycia nieruchomości jest postanowienie spadkowe lub darowizna konieczne będzie okazanie zaświadczenia, wydanego przez Naczelnika odpowiedniego Urzędu Skarbowego, potwierdzające uregulowanie należnego podatku od spadków i darowizn bądź zwolnienie z niego lub jego przedawnienie działalność gospodarczą w domu, który sprzedajesz? W takiej sytuacji, należy przed sprzedażą mieszkania, wyrejestrować firmę spod tego adresu, a zmiana ta powinna zostać naniesiona na dokument Lista dokumentów potrzebnych do sprzedaży domu może się różnic od faktycznego stanu prawnego Twojej nieruchomości, dlatego warto skonsultować z notariuszem, jakie dokumenty dotyczą Twojej wieczysta lub jej numerZostawiliśmy sobie ją na koniec, ale nie oznacza to że dokument ten nie jest istotny. Wręcz przeciwnie – bez księgi wieczystej nie ma aktu notarialnego. I tu w zależności jak podejdzie notariusz, może mu wystarczyć sam numer księgi wieczystej, lub cały dokument. Bez obaw. Księgę wieczystą można bezpłatnie uzyskać w Internecie. W tym celu należy skorzystać z przeglądarki Elektronicznych Ksiąg Wieczystych. Pisaliśmy o tym w naszym artykule: Elektroniczne księgi wieczysteCzemu służy ten dokument? Jest to najważniejszy dokument, w którym zamieszczone są główne informacje o nieruchomości, w tym przypadku o sprzedawanym domu. W niej znajdują się informacje o metrażu, liczbie kondygnacji, danych właściciela, obciążeniach, ograniczeniach prawnych lub o księgach wieczystych możesz przeczytać tutaj:Numer księgi wieczystej a numer działkiNa wpis do księgi wieczystej trzeba uzbroić się w cierpliwośćJak znaleźć numer księgi wieczystej?Jeżeli w dziale III księgi wieczystej znajduje się informacja o wpisie komorniczym, należy uzyskać zaświadczenie od komornika o wysokości zadłużenia. Z kolei w przypadku wpisu o dożywociu, należy przynieść zgodę na wykreślenie lub akt zgonu osoby, która dysponowała tym nieruchomości z budynkiem w trakcie budowyDokumenty potrzebne do sprzedaży domu w trakcie budowySprzedaż domu w trakcie budowy jest również możliwe. Oto dokumenty, które musisz przygotować, jeśli zamierzasz sprzedać taki dom:pozwolenie na budowę z klauzulą ostateczności nadaną przez właściwy organ urzędu miasta;dziennik budowy – wydawany jest przez starostę;projekt dom obciążony hipoteką? Te dokumenty musisz przedstawićSprzedaż domu, który został kupiony na kredyt, a więc obciążonego wpisem hipotecznym, wiąże się z koniecznością przedstawienia dodatkowych dokumentów. Konieczne jest pozyskanie z banku zaświadczenia, w którym określone zostaje:pozostałe saldo kredytu;wysokość opłat z tytułu wcześniejszej spłaty kredytu;numer rachunku do spłaty kredytu;warto także uzyskać promesę, w której bank wyraża zgodę na zwolnienie hipoteki po całkowitej spłacie by wiedzieć wszystko o działce, którą sprzedajesz lub kupujesz Zanim sprzedaż dom, zdiagnozuj działkę na której stoiZdiagnozuj działkę z by podjąć dobrą decyzjęCzy dokonałeś diagnozy? Zamów Raport o Terenie i bądź już spokojny. W Raporcie o Terenie znajdziesz kompleksowe informacje na temat wybranej nieruchomości. Dostępna jest każda działka w Polsce. Sprawdź jak to działa!Wejdź na Geportal zlokalizuj działkę, wybierz interesujące Cię tematy i pogłębiaj wiedzę na temat wybranej nieruchomości. Raport wygenerujesz już od kilku bądź kilkunastu złotych, a jego cena uzależniona będzie od powierzchni nieruchomości oraz liczby wybranych zakresów tematycznych. Sprawdź jak wygląda przykładowy Raport o Terenie Jeszcze 20 lat temu dziedziczenie gospodarstw rolnych odbywało się na szczególnych zasadach, a spadkobiercy musieli spełniać określone w ustawie warunki. Dzisiaj przepisy w zakresie dziedziczenia zostały złagodzone, jednak sprzedaż ziemi rolnej nadal podlega specjalnym regulacjom. Z tego artykułu dowiesz się: Jakie są zasady dziedziczenia ziemi rolnej? Co sprawdzić po odziedziczeniu ziemi? Jakie są formalności przy dziedziczeniu ziemi? Gdzie i jak sprzedać ziemię rolną? Zasady dziedziczenia ziemi rolnej Nieruchomości rolne objęte są ochroną prawną, aby zapobiegać przekazywaniu ich w ręce obcokrajowców oraz osób, które zrobią z niej inni niż rolny użytek. Rolnictwo stanowi bowiem istotną część gospodarki, a kontrolowanie jego funkcjonowania zapewnia dostępność do rodzimych produktów żywieniowych i wsparcie lokalnych przedsiębiorców. Ma również ogromny wpływ na wygląd naszego krajobrazu. Niższe ceny działek rolnych w porównaniu do budowlanych byłyby łakomym kąskiem dla inwestorów, dlatego też zasady ich sprzedaży podlegają szczególnym regulacjom, a do pewnego czasu dotyczyły one również dziedziczenia takich gruntów. Sposób dziedziczenia ziemi rolnej zmieniał się na przestrzeni lat, a celem restrykcyjnych przepisów był taki obrót ziemią rolną, aby o ile to możliwe, trafiła ona w ręce osób, które dalej będą użytkować ją zgodnie z przeznaczeniem. Jednak 14 lutego 2001 r. Trybunał Konstytucyjny w swoim wyroku uznał, że ograniczenie kręgu osób mogących dziedziczyć gospodarstwo rolne jest niezgodne z Konstytucją. W związku z tym poprzednio obowiązujące przepisy mają zastosowanie do spadków otwartych przed dniem 14 lutego 2001r. Dziedziczenie majątku może odbyć się na jeden z dwóch sposobów: na podstawie testamentu, w którym spadkodawca wyraża swoją wolę i samodzielnie rozdysponowuje majątek, na zasadach ustawowych, kiedy zmarły nie pozostawił testamentu. Tak samo odbywa się dziedziczenie ziemi rolnej. Testament jest w tym wypadku najlepszym rozwiązaniem, jeśli zmarły życzył sobie, aby gospodarstwo trafiło w ręce konkretnej osoby. W tym wypadku spadkobierca nie musi spełnić żadnych dodatkowych warunków. Inaczej wygląda sytuacja, gdy spadkodawca nie sporządził testamentu. Wtedy dochodzi do dziedziczenia ustawowego, które w przypadku gospodarstw rolnych różni się od dziedziczenia innych składników majątku. Dla spadków otwartych przed dniem 14 lutego 2001 roku zastosowanie mają uchylone już przepisy kodeksu cywilnego ograniczające krąg osób mogących odziedziczyć gospodarstwo rolne. Przepisy te mają zastosowanie do gospodarstw rolnych o powierzchni przekraczających 1 hektar. Zgodnie z nimi spadkobiercy dziedziczą gospodarstwo z ustawy jeśli, w chwili otwarcia spadku, czyli w momencie śmierci spadkodawcy: stale pracują bezpośrednio przy produkcji rolnej albo mają przygotowanie zawodowe do prowadzenia produkcji rolnej, albo są małoletni bądź też pobierają naukę zawodu lub uczęszczają do szkół, albo są trwale niezdolni do pracy. Wnuki zmarłego spełniający dwa pierwsze punkty dziedziczą gospodarstwo rolne także wtedy, gdy ich ojciec lub matka nie mogą gospodarstwa dziedziczyć, ponieważ powyższych warunków nie spełniają. Podobnie rodzeństwo spadkodawcy, które w chwili otwarcia spadku spełnia pierwsza dwa warunki, dziedziczy gospodarstwo rolne również wtedy, gdy zstępni spadkodawcy, czyli jego dzieci, wnuki lub prawnuki, nie mogą go odziedziczyć, ponieważ nie spełniają powyższych warunków. Analogicznie gospodarstwo rolne dziedziczą dzieci rodzeństwa spadkodawcy. W sytuacji, gdy ani małżonek spadkodawcy, ani żaden z jego krewnych powołanych do dziedziczenia z ustawy nie odpowiada warunkom przewidzianym dla dziedziczenia gospodarstwa rolnego albo jeżeli uprawnionymi do dziedziczenia są wyłącznie osoby, które w chwili otwarcia spadku są trwale niezdolne do pracy, gospodarstwo dziedziczą spadkobiercy na zasadach ogólnych. Dla spadków otwartych po wyroku Trybunału Konstytucyjnego, czyli po 14 lutego 2001 r., dla dziedziczenia gospodarstw rolnych zastosowanie mają przepisy ogólne dotyczące spadków. Oznacza to, że gospodarstwo rolne przypadnie każdemu ze spadkobierców ustawowych w części odpowiadającej udziałowi w całym majątku spadkowym. Chyba że zmarły pozostawił testament, wówczas dziedziczenie odbywa się zgodnie z zapisami testamentowymi, a spadkobiercy ustawowi mogą domagać się wypłaty zachowku. Co sprawdzić po odziedziczeniu ziemi? Jak w przypadku każdego spadku, także i po odziedziczeniu gospodarstwa rolnego należy sprawdzić, czy jest ono obciążone zobowiązaniami zmarłego. Jeśli spadkobiercy nie mają wiedzy na ten temat, najpewniejszym źródłem informacji będzie księga wieczysta nieruchomości. W dziale III i IV widnieją informacje o prawach osób trzecich – ograniczonych prawach rzeczowych, takich jak służebności, czy hipoteka. Są to prawa obciążające nieruchomość, co oznacza, że przechodzą na jej nowego właściciela. Jeśli więc nieruchomość obciążona jest hipoteką będącą zabezpieczeniem kredytu, to obowiązek jego spłaty przechodzi na spadkobierców. Długi, podobnie bowiem jak majątek podlegają dziedziczeniu. Dobra wiadomość jest taka, że dziedziczenie odbywa się z dobrodziejstwem inwentarza, co oznacza, że odpowiedzialność spadkobierców za długi spadkowe nie może być wyższa od odziedziczonego majątku. Dla spadków otwartych po 18 października 2015 r. odbywa się to automatycznie, wcześniej w przypadku braku oświadczenia spadkobiercy o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza, uznawało się, że spadek zostaje przyjęty wprost, czyli bez ograniczenia odpowiedzialności za długi spadkowego do wysokości spadku. Obecnie w najgorszym więc wypadku spadkobiercy nie otrzymają nic, jednak nie będą oni odpowiadać za długi zmarłego własnym majątkiem. Na nieruchomości może być również ustawione prawo osób trzecich, tzw. służebność. Może mieć postać służebności drogi koniecznej czy dożywocia. W pierwszej sytuacji każdorazowy właściciel nieruchomości musi tolerować ustanowione na jego działce prawo przejścia lub przejazdu do działki sąsiedniej. Drugi typ służebność to ustanowione na rzecz konkretnej osoby prawo do zamieszkiwania we wskazanej nieruchomości, a wygasa ona jak sama nazwa wskazuje wraz ze śmiercią osoby uprawnionej. Prawo takie musi być respektowane przez każdego kolejnego właściciela nieruchomości, a wykreślić je można jedynie na mocy porozumienia z osobą uprawnionej, gdy np. zgodzi się zamienić je na rentę dożywotnią. Czyli w zamian za przeprowadzkę do innego lokalu właściciel nieruchomości będzie jej musiał wypłacać co miesiąc środki w ustalonej kwocie. Informacji na temat innych obciążeń należy również poszukać wśród dokumentów pozostawionych przez zmarłego. W ten sposób można dowiedzieć się o np. pożyczkach, które nie są zabezpieczone hipoteką. Spadkobiercy mają również prawo do otrzymania informacji z różnych urzędów, czy instytucji odnośnie ewentualnych długów zmarłego, przysługujących mu prawach, roszczeniach, czy posiadanych w banku środkach na koncie. Oczywiście informacje te udzielane są na podstawie stosownych dokumentów potwierdzających nabycie spadku, w zakresie niezbędnym do zrealizowania prawa przysługującego spadkobiercom. Oznacza to, że spadkobiercy dziedziczącemu wyłącznie gospodarstwo rolne bank może odmówić udzielania informacji odnośnie środków na koncie zmarłego, ale już powinien poinformować go o ewentualnych zobowiązań wobec banku. Gospodarstwo rolne jako jeden ze składników majątku zmarłego może bowiem służyć do zaspokojenie roszczeń wierzycieli zmarłego, dlatego też w interesie banku jest, aby o takich długach dowiedzieli się spadkobiercy, którzy być może będą chcieli samodzielnie je spłacić. Dziedziczenie ziemi a formalności Fakt odziedziczenia ziemi, podobnie jak każdego innego składnika majątku, należy stosownie udokumentować. Jest to niezbędne do realizacji praw przysługujących spadkobiercom, do wykazania interesu prawnego przy składaniu zapytań do instytucji i urzędów dotyczących spraw zmarłego, czy wreszcie do wpisania w księdze wieczystej nieruchomości nowego właściciela. Czynności prowadzące do uzyskania takiego dokumentu nazywa się stwierdzeniem nabycia spadku. A zrobić to można dwojako. Pierwszym sposobem jest stwierdzenie poświadczenia dziedziczenia dokonywane u notariusza. Można to zrobić, gdy zmarły pozostawił testament, albo gdy znani są wszyscy spadkobiercy dziedziczący na mocy ustawy i nie ma wśród nich nieporozumień co do ustawowego podziału majątku. Przy udziale wszystkich osób zainteresowanych notariusz sporządza protokół dziedziczenia. Mowa tu o spadkobiercach ustawowych, testamentowych oraz osobach, na rzecz których spadkodawca ustanowił zapisy windykacyjne. Jeśli od śmierci spadkodawcy nie minęło pół roku, w protokole zawiera się oświadczenia stron o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Po spisaniu protokołu notariusz sporządza akt poświadczenia dziedziczenia, o ile wszyscy spadkobiercy zgadzają się co do jego treści. Następnie notariusz dokonuje wpisu do Rejestru Spadkowego co kończy procedurę stwierdzenia nabycia spadku. Aktu poświadczenia dziedziczenia nie można sporządzić w przypadku pozostawienia testamentu szczególnego (np. złożonego ustnie w obecności dwóch świadków w zagrożeniu rychłej śmierci spadkodawcy), a także gdy taki akt został już sporządzony lub wydano postanowienie o stwierdzaniu nabycia spadku, oraz gdy w toku czynności wyszły na jaw okoliczności wskazujące na to, że przy sporządzaniu aktu nie były obecne wszystkie osoby uprawnione do spadku. Wypis aktu poświadczenia dziedziczenia stanowi potwierdzenie przyjęcia spadku i jest podstawą do złożenia wniosków o aktualizację wpisów w księdze wieczystej nieruchomości w zakresie zmiany właściciela. Koszty notarialne zależą od ilości dokonanych czynności, a stawki są zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej i wynoszą (dane z lipca 2021): koszt protokołu otwarcia i ogłoszenia testamentu - 61,50 zł brutto, koszt protokołu dziedziczenia - 123,00 zł brutto, koszt aktu poświadczenia dziedziczenia - 61,50 zł brutto (lub w przypadku dziedziczenia testamentowego z zapisem windykacyjnym) - 123,00 zł brutto, opłata za rejestrację aktu poświadczenia dziedziczenia w rejestrze spadkowym - 5 zł. Do kosztów tych należy doliczyć także koszt wydania wypisów aktów, który wynosi 7,38 zł brutto za każdą stronę dokumentu. Jeśli nie wszyscy spadkobiercy zgadzają się z testamentem albo z podziałem spadku wynikającym z ustawy, a także gdy spadkodawca pozostawił testament szczególny, wówczas kwestię tę rozstrzyga sąd na wniosek zainteresowanych stron. Postępowanie spadkowe trwa o wiele dłużej, a o jego wszczęciu muszą zostać poinformowane wszystkie uprawnione osoby. Im bardziej zawiły stan faktyczny i im więcej nieporozumień wśród spadkobierców, tym dłużej trzeba czekać na wydanie orzeczenia. We wniosku o stwierdzenie nabycia spadku należy więc wskazać nie tylko dane spadkodawcy, ale i wszystkich potencjalnych spadkobierców. Do wniosku załączyć trzeba akty stanu cywilnego ustawowych spadkobierców (w przypadku kobiet – córek, wnuczek itp. – ważne są akty zawarcia małżeństwa, potwierdzające zmianę nazwiska), akt zgonu spadkodawcy, a także testament, jeśli został sporządzony. Wydanie postanowienia o stwierdzeni nabycia spadku odbywa się po przeprowadzeniu rozprawy, a w razie potrzeby sąd może nie poprzestać na jednej. W razie wątpliwości może także wezwać strony do złożenia dodatkowych wyjaśnień. Przed wyznaczeniem pierwszej rozprawy na sądowej tablicy ogłoszeń oraz z prasie umieszcza się ogłoszenie z apelem, aby potencjalni spadkobiercy zmarłego zgłosili się do sądu. Po upływie sześciu miesięcy i przeprowadzeniu przewodu sąd rozstrzyga sprawę, uwzględniając interesy osób, które w tym czasie się ujawniły. W postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku sąd wskazuje spadkobierców oraz przypadający im udział w spadku. Prawomocne postanowienie stanowi podstawę do rozporządzania odziedziczonym majątkiem. Wniosek podlega opłacie sądowej w kwocie 100 zł od jednego spadkodawcy plus 5 zł tytułem wpisu do Rejestru Spadkowego. Gdzie i jak sprzedać ziemię rolną? Po spełnieniu spadkowych formalności nowy właściciel może dowolnie dysponować odziedziczonym majątkiem. Jednak obrót ziemią rolną obciążony jest pewnymi kryteriami, a mimo iż przepisy w tym zakresie zostały niedawno znowelizowane, to majątek taki niełatwo jest sprzedać. W 2019 przepisy dotyczące obrotu ziemią rolną zostały złagodzone, jednak zarówno sprzedający, jak i kupujący muszą spełnić określone warunki, aby w transakcji takiej wziąć udział. Postępowanie to różnić się będzie także w zależności od wielkości działki, inaczej traktowane są takie o powierzchni nieprzekraczającej 1 ha, a inaczej działki większe. Bez żadnych ograniczeń można natomiast sprzedać działkę rolną o powierzchni do 0,3 ha, a przepisy o kształtowaniu ustroju rolnego nie mają zastosowania do takich nieruchomości. Dowiedz się więcej: "Czy można uniknąć podatku dochodowego po sprzedaniu działki?" Natomiast działki rolne o powierzchni od 03, ha do 1 ha położone poza granicami miast można sprzedać każdemu, ale w tym wypadku istnieje prawo pierwokupu. W pierwszej kolejności przysługuje ono dzierżawcy tej nieruchomości, jeśli go nie ma lub nie jest zainteresowany zakupem, prawo to przysługuje Krajowemu Ośrodkowi Wsparcia Rolnictwa (KOWR). W tym wypadku sprzedaż odbywa się w dwóch etapach. W pierwszym podpisywana jest warunkowa umowa sprzedaży nieruchomości, która musi mieć postać aktu notarialnego. Jeśli w ciągu 30 dni od otrzymania tej umowy KOWR nie skorzysta z prawa pierwokupu, wówczas z kupującym można podpisać właściwą umowę sprzedaży. Co ważne, prawo pierwokupu nie będzie działać, gdy sprzedaż nieruchomości rolnej następuje na rzecz osoby bliskiej zbywcy, czyli zstępnego, wstępnego, rodzeństwa, dzieci rodzeństwa, rodzeństwa rodziców, małżonka, osoby przysposabiającej i przysposobionej oraz pasierbów. Sprzedaż działki rolnej powyżej 1 ha wiąże się z większymi obostrzeniami. Na sprzedaż osobie niebędącej rolnikiem zgodę musi wyrazić KOWR. Wniosek o wydanie zgody może złożyć zarówno kupujący, jak i sprzedający. W drugim wypadku należy wykazać, że: nie ma możliwości sprzedania ziemi rolnikowi indywidualnemu bądź innemu podmiotowi uprawnionemu w ustawie do nabycia gruntu rolnego, nabywca zobowiąże się do prowadzenia działalności rolnej na kupionej ziemi, w wyniku nabycia nie dojdzie do dużej koncentracji gruntów rolnych. KOWR wyraża zgodę na sprzedaż działki osobie fizycznej zamierzającej utworzyć gospodarstwo rodzinne, jeśli osoba ta: posiada ona kwalifikacje rolnicze, zobowiąże się do prowadzenia działalności rolniczej na nabywanej nieruchomości, zobowiąże się do zamieszkiwania przez 5 lat na terenie gminy, na obszarze której położona jest jedna z nabywanych nieruchomości rolnych. Nieruchomościami rolnymi często zainteresowane są osoby szukające działki pod dom. Jednak postawienie domu na takim gruncie nie zawsze będzie możliwe - tutaj dowiesz się na ten temat więcej: "Budowa domu na działce rolnej" "Jak wybudować dom na działce siedliskowej" Jak widać sprzedaż ziemi rolnej nie jest niemożliwa, ale podlega pewnym restrykcjom. Z tego powodu ziemię taką najszybciej i najłatwiej jest sprzedać innemu rolnikowi. Oferty sprzedaży można umieszczać na portalach internetowych oraz tablicach ogłoszeniowych właściwego urzędu gminy. W drugim wypadku jest większa szansa, że trafi ona od razu do właściwych odbiorców – rolników działających na terenie danej gminy. Dodaj ogłoszenie Niniejsze opracowanie ma jedynie charakter informacyjny. Jego treść nie stanowi porady prawnej, podatkowej, finansowej czy z zakresu obrotu nieruchomościami. W celu uzyskania profesjonalnego wsparcia, skonsultuj się ze specjalistą: Magdalena Mróz - Specjalistka z zakresu prawa (ukończone studia na kierunku prawo i administracja, doświadczenie zawodowe w kancelarii radców prawnych). Swoją wiedzę wykorzystuje w pracy w Zespole Windykacji Procesowej jednego z największych banków, gdzie zajmuje się zagadnieniami z zakresu prawa i postępowania cywilnego. Interesuje się rynkiem nieruchomości i kwestiami związanymi z szeroko pojętym prawem nieruchomości.